ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮ ಬೈದರ್ಕಳ ಗರೋಡಿ, ಮಜೂರು
ಉಡುಪಿಯಿಂದ ಕಾಪು ಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಎಡಕ್ಕೆ ಶಿರ್ವ ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಸುಮಾರು 1.5 ಕಿ. ಮೀ. ಸಾಗಿ ಮಜೂರು ಸರ್ಕಲ್‌ಗೆ ಮೊದಲೇ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಮಜೂರು ಗರೋಡಿಯ ಸ್ವಾಗತ ಗೋಪುರದ ಮೂಲಕ ಹೋಗಿ ಈ ಗರೋಡಿ ತಲುಪ ಬಹುದು.
ಇದು ಪುರಾತನ ಗರೋಡಿಯಾಗಿದ್ದು ಆಯದಲ್ಲಿದೆ. ಷಢಾಧಾರ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಗರೋಡಿಯ ಮುಖ್ಯದ್ವಾರ ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿದ್ದು, ಇನ್ನೊಂದು ದ್ವಾರವು ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಇದೆ.
ಸ್ಥಳ ಪುರಾಣಲ್ಲಿ ತಿಳಿದು ಬಂದಂತೆ ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯರು ಕೇಂಜದಿಂದ ಎಲ್ಲೂರಿಗೆ ಬಂದು ಅಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿ ನಿರ್ಮಾಣದ ಬಳಿಕ ಮಜೂರು ಜೈನ ಬೀಡಿಗೆ ಬಂದು ನಿಶಾನೆ ತೋರಿಸಿದ ನಂತರ ಬೀಡು ಮನೆತನದವರು ಮಜೂರಿನಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿ ಕಟ್ಟಿಸಿ ಅದರ ಎಲ್ಲಾ ಉಸ್ತುವಾರಿಗಳನ್ನು ಅವರೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಆ ಮನೆತನದವರು ನಶಿಸಿ ಊರುಬಿಟ್ಟು ಹೋದಾಗ ಗರೋಡಿಯು ಪಾಳು ಬಿತ್ತು. ಈ ಸ್ಥಳದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಉಂಡಾರು ವಿಷ್ಣುಮೂರ್ತಿ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸೋದೆ ಮಠಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು. ಒಂದು ದಿನ ಸೋದೆ ಮಠದ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಯ ಪಕ್ಕದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ನಿಂತು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ಸಾಗದ ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದವರಾರೆಂದು ಚಿಂತಿಸಿದ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರಿಗೆ ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯರ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಅಳಿದುಳಿದ ಗರೋಡಿಯ ಕುರುಹುಗಳೂ ಕಾಣ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಯಥಾಸ್ಥಿತಿಯಂತೆ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದರೆ ಗರೋಡಿಯ ಪುನರ್‌ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಸಂಕಲ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಸೋದೆ ಮಠದ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ತಾವೇ ನಿಂತು ಗರೋಡಿ ಕಟ್ಟಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪೂಜೆ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಜನ ನೇಮಿಸಿ ಗದ್ದೆ ಉಂಬಳಿ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಮಠದ ವತಿಯಿಂದಲೇ ಗರೋಡಿಯ ಉಸ್ತುವಾರಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಯ ಅರ್ಚಕರಿಗೆ ಗರೋಡಿಯ ಕೀಲಿ ಕೈಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಯಾ ಗುತ್ತು ಬರ್ಕೆಯ ಯಜಮಾನರುಗಳಿಗೆ ಗರೋಡಿ ಆಡಳಿತದ ಗೌರವ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಗರೋಡಿಗೆ ಆಡಳಿತ ಸಮಿತಿಯೂ ಇದೆ.
ಗರೋಡಿಯ ಬ್ರಹ್ಮ ಗುಡಿಯ ಒಳಗೆ ಗುಂಡದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಮೂರ್ತಿಯಿದೆ. ಗುಂಡದ ಮೇಲಂತಸ್ತಿನಲ್ಲಿ ಗಾಳಿ ದೇವರಿಗೆ ಪೂಜೆಯಿದೆ. ಗುಂಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉಯ್ಯಾಲೆಯ ಮೇಲೆ ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯರಿಗೆ ಎರಡು ಗಿಂಡೆ, ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕೂಚಿಗಳಿವೆ. ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಐವರು ಮಾಯಾಕಾರರ (ವಿವರ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ) ಸಾನಿದ್ಯವಿದೆ. ಗುಂಡದ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕು ಬಲ್ಲಾಳ ಹಾಗೂ ಕುಜುಂಬ ಕಾಂಜವ ಮಣೆ ಮಂಚಗಳಿವೆ. ಬ್ರಹ್ಮ ಗುಡಿಯ ಹೊರಗೆ ಜೋಗಿ ಪುರುಷ, ಪಿಲ್ಚಂಡಿ, ಜುಮಾದಿ, ಜಾರಂದಾಯ ದೈವಗಳು ಹಾಗೂ ಗುರುಕಂಭದ ಆರಾಧನೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಗರೋಡಿಯ ಆವರಣದೊಳಗಿನ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಯಂದಾಲ್ ಮತ್ತು ಮಗುವಿನ ಮರದ ಪಾಪೆ, ಕೊಳತ ಜುಮಾದಿ ಮಣೆ ಮಂಚಗಳಿವೆ. ಅಯ್ಯ ಕಲ್ಲು ಹಾಗೂ ತುಳಸೀಕಟ್ಟೆಗಳಿವೆ. ಗರೋಡಿಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ನಾಗಬನವಿದೆ.
ದೋಗು ಪೂಜಾರಿ
ಗರೋಡಿ ಮನೆ ದೋಗು ಪೂಜಾರಿ (ಪ್ರಾಯ 63) ಇವರು 1989 ರಿಂದ ಪೂ ಪೂಜನೆಯ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿದಾರೆ. ಹಿಂದೆ ಅವರ ಅಣ್ಣ ಶೀನ ಪೂಜಾರಿ, ಮಾವ ಕಾಡ್ಯ ಪೂಜಾರಿ, ಮೋಹನ ಪೂಜಾರಿಯವರಂತಹ ಹಿರಿಯರು ಈ ಸೇವೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಈಗ ಈ ಗರೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೈದರ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳ ಪಾತ್ರಿಗಳಿಲ್ಲ. ಹಿಂದೆ ಕೊರಗ ಪೂಜಾರಿಯವರು ದರ್ಶನದ ಪಾತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ಗರೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪೂಜೆ, ಚೌತಿ ಪೂಜೆ, ಅಷ್ಟಮಿಯಂದು ಆರ್ಘ್ಯ ಬಿಡುವುದು, ದೀಪಾವಳಿಯಂದು ದೀಪದ ಕಂಬವಿಟ್ಟು ಬಲಿಯೇಂದ್ರ ಕರೆಯುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಜನವರಿ ತಿಂಗಳ ಮೂರು, ನಾಲ್ಕನೇ ವಾರದಲ್ಲಿ ಕಾಲಾವದಿ ನೇಮೋತ್ಸವ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಉಂಡಾರು ವಿಷ್ಣುಮೂರ್ತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಭೂತರಾಜರಿಗೆ ಕಾಣಿಕೆಯಿಟ್ಟು ನೇಮೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ದಿನ ನಿಗದಿ ಮಾಡುವ ಪದ್ದತಿ ಇದೆ. ಮೊದಲ ದಿನ ಅಗೆಲು ಸೇವೆ, ಎರಡನೇ ದಿನ ಬೈದರ ನೇಮೋತ್ಸವ, ಮೂರನೇ ದಿನ ಜೋಗಿಪುರುಷ ಹಾಗೂ ಮಾಯಂದಾಲ್ ಕೋಲ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಮಜೂರು ಗರೋಡಿಯ ಕೂಡುಕಟ್ಟಿಗೆ ಮಜೂರು, ಹುಲಿಯಾರು, ಕರಂದಾಡಿ, ಪಂಜಿತ್ತೂರು, ಮುಡುಂಬು, ಉಂಡಾರು ಗ್ರಾಮಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಈ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1000ಮನೆಗಳ ಮಂದಿ ಗರೋಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಸ್ನಾನ, ಕಂಚಿಲ್ ಸೇವೆ, ಮದುವೆ ಮುಂತಾದ ಶುಭ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತೆಗೆದಿಡುವ ಜೋಡುಕಾಯಿ ಕಾಣಿಕ ಸೇವೆ, ಹೆರಿಗೆ ನಂತರ ತಿಂಗಳು ಮಾಡಿಸುವ ಕ್ರಮ ಮುಂತಾದ ಹರಕೆಯ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
01-05-2005 ರಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಯ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಲಶ ನಡೆದಿದೆ.
ನರಸಿಂಹ ಪರವ, ಪೇತ್ರಿ, ಸಂತೋಷ ಪರವ, ಬಾಬು ಪರವರು ಈ ಗರೋಡಿಯ ನೃತ್ಯ ವಿಶಾರದರು.
ಗರೋಡಿಯ ವಿಳಾಸ:
ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮ ಬೈದರ್ಕಳ ಗರೋಡಿ,
ಮಜೂರು. ಮಜೂರು ಅಂಚೆ,
ಕಾಪು ತಾಲೂಕು, ಉಡುಪಿ 574106
ಮಜೂರು. ಮಜೂರು ಅಂಚೆ,
ಕಾಪು ತಾಲೂಕು, ಉಡುಪಿ 574106
ಪೂ ಪೂಜನೆಯವರ ವಿಳಾಸ:
ದೋಗು ಪೂಜಾರಿ,
ಮಜೂರು ಗರೋಡಿಮನೆ,
ಮಜೂರು ಅಂಚೆ,
ಕಾಪು ತಾಲೂಕು, ಉಡುಪಿ 574106.
ಮೊಬೈಲ್ : 9611417857
ಮಜೂರು ಗರೋಡಿಮನೆ,
ಮಜೂರು ಅಂಚೆ,
ಕಾಪು ತಾಲೂಕು, ಉಡುಪಿ 574106.
ಮೊಬೈಲ್ : 9611417857
ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ:
28-07-2022