ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮಬೈರ್ಕಳ ಹಾಗೂ ಧೂಮಾವತಿ ಗರೋಡಿ, ಕಿದಿಯೂರು-ಕಡೆಕಾರು
ಉಡುಪಿಯಿಂದ ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಬೈಪಾಸ್ ದಾಟಿ ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಕಿದಿಯೂರು ತಲುಪಿ ಕಿದಿಯೂರು ಜಂಕ್ಷನ್ನಿಂದ ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ 500ಮೀ. ಸಾಗಿದರೆ ಬಲಕ್ಕೆ, ಕಿದಿಯೂರು ಗರೋಡಿ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1ಕಿ.ಮೀ. ಸಾಗಿದರೆ ನೇರ ಕಿದಿಯೂರು ಗರೋಡಿ ತಲುಪ ಬಹುದು. ಈ ಗರೋಡಿಯು ಉದ್ಯಾವರ ಹೊಳೆಯ ರಮಣೀಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿದೆ.
ಈ ಗರೋಡಿಯು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಆಯದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಇದು ಆಯದ ಗರಡಿಯೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ದಿ. ಷಢಾದಾರ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿರುವ ಈ ಗರೋಡಿಯ ಮುಖ್ಯದ್ವಾರವು ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿದ್ದು ಇನ್ನೊಂದು ದ್ವಾರವು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿಗಿದೆ. ಸ್ಥಳ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯರು ಗಂಗೆಗೆ ಸಂಧಿ ಹೇಳಿ (ವಡಂಬಡಿಕೆ ಮಾಡಿ ಹೊಳೆಯ ಒಂದು ಪಾರ್ಶವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿ ಅಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸೂಚಿಸಿದಂತೆ) ಈ ಗರೋಡಿಯ ನೆಲೆಯಾಯಿತು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮರ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಗುಂಡದ ಒಳಗೆ ಕುದುರೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ ನಾಗ ಬ್ರಹ್ಮರ ಮುಖಕ್ಕೆ ಬಂಗಾರ ಹೊದಿಸಿದ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಮೂರ್ತಿ ಇದೆ. ಗುಂಡದ ಮೇಲಂತಸ್ತಿನಲ್ಲಿ ಗಾಳಿದೇವರ ಆರಾದನೆ ಇದೆ.
ಗುಂಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯರ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳ ಮರದ ಪಾಪೆ ಇದೆ
ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ ಒಕ್ಕು ಬಲ್ಲಾಳರ ಪಾಪೆ ಹಾಗೂ ಕುಜುಂಬ ಕಾಂಜವರ ಪಾಪೆ ಇದೆ. ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮರದ ಉಯ್ಯಾಲೆಯೂ ಇದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮರ ಗುಡಿಯ ಹೊರಗೆ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜೋಗಿ ಪುರುಷರ ಮರದ ಪಾಪೆ, ಮಣೆ ಮಂಚದಲ್ಲಿ ಪಿಲ್ಚಂಡಿಯ ಆರಾಧನೆಯಿದೆ. ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಣೆಮಂಚದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಮತ್ತು ಪಂಚಲೋಹದ ಜುಮಾದಿಯ ಮುಖವಿದೆ.(ಎರಡಕ್ಕೂ ಬಂಗಾರದ ನಾಲಗೆ ಇದೆ) ಇನ್ನೊಂದು ಮಣೆಮಂಚದಲ್ಲಿ ಪಂಜುರ್ಲಿಗೆ ಆರಾಧನೆಯಿದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮರ ಗುಡಿಯ ಎದುರು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗುರುಕಂಬವಿದೆ.
ಗರೋಡಿಯ ಆವರಣದ ಒಳಗೆಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಯಂದಾಲ್ ಮತ್ತು ಮಗುವಿನ ಮರದ ಪಾಪೆ ಮತ್ತು ಕುಲತ ಜುಮಾದಿಯ ಕಲ್ಲಿನ ಮಂಚವಿದೆ. ಗರೋಡಿಯ ಅವರಣದ ಒಳಗೆ ಅಯ್ಯಕಲ್ಲು ಹಾಗೂ ತುಳಸೀಕಟ್ಟೆಗಳು ಇವೆ.
ಗರೋಡಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಅಯ್ಯಪ್ಪ ಮಂದಿರವಿದೆ. ಗರೋಡಿಯ ಎದುರಿಗೆ ಕೆರೆ ಹಾಗೂ ಗರೋಡಿಯಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲಿ ನಾಗಬ್ರಹ್ಮಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಗರೋಡಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಜುಮಾದಿ ಮತ್ತು ಪಿಲ್ಚಂಡಿಯ 1ನೇ ಗಡುವಾಡು ಸ್ಥಾನ ಕಿದಿಯೂರಿನಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡನೇ ಗಡುವಾಡು ಸ್ಥಾನ ಕಡೆಕಾರಿನಲ್ಲಿದೆ. ಎರಡೂ ಗಡುವಾಡು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಯಿಂದ ಬಾಲು ಬಂಡಾರ ಬಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಕೋಲ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೋಲ ಇಲ್ಲದ ವರ್ಷ ಮಂಜ ಸೇವೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಸತೀಶ್ ಪೂಜಾರಿ
ಹರಿ ಪೂಜಾರಿ
ಸತೀಶ್ ಪೂಜಾರಿಯವರು ಈಗ ಗರೋಡಿಯ ಪೂಪೂಜನೆಯವರಾಗಿ ಹಾಗು ಹರಿ ಪೂಜಾರಿಯವರು ಇಲ್ಲಿಯ ಬೈದ್ಯರ ದರ್ಶನ ಸ್ಥಳ ಪಾತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹರಿ ಪೂಜಾರಿಯವರಿಗಿಂತ ಮೊದಲು ಗುಡ್ಡ ಪೂಜಾರಿ, ಪಪ್ಪು ಪೂಜಾರಿಯವರು ಸ್ಥಳ ಪಾತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ಗರೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ (ಸೂಡ) ಪೂಜೆ ಚೌತಿಪೂಜೆ, ಅಷ್ಟಮಿ ಪೂಜೆ, ದೀಪಾವಳಿ ಪೂಜೆ, ಹೂವಿನ ಪೂಜೆ, ಜುಮಾದಿಗೆ ಮುದ್ರೆ, ಕದಿರು ಕಟ್ಟುವುದು, ಊರು ಸೇರಿ ಗಜ್ಜಯಿ ಸೇವೆ, ಸೋಣ ತೀಂಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೆಲು ಸೇವೆ, ಬೈದೇರುಗಳ ನೇಮ, (ಪಂಬದರಿಂದ) ಕೊಡಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೆಲು, ಬೈದೇರುಗಳ ನೇಮ(ಪಂಬದರು) ಜುಮಾದಿ, ಮಾಯಂದಾಲ್,ಜೋಗಿಪರಯಷರಿಗೆ ಕೋಲ ಸೇವೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸುಗ್ಗಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೆಲು ಸೇವೆ ಹಾಗೂ ಬೈದೇರುಗಳ ನೇಮ ಸೇವೆ ಪರವರಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಕಿದಿಯೂರು ಮತ್ತು ಕಡೆಕರು ಗ್ರಾಮದ ಮನೆಗಳು ಈ ಗರೋಡಿಯ ಕೂಡುಕಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು ನೀರು ಸ್ನಾನ, ಕಂಚಿಲ್ ಸೇವೆ, ಮದುವೆ ಮುಂತಾದ ಶುಭ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತೆಗೆದಿಟ್ಟ ಜೋಡು ಕಾಯಿ ಕಾಣಿಕೆ ಸೇವೆ, ಹೆರಿಗೆ ನಂತರ ತಿಂಗಳು ಮಾಡಿಸುವ ಕ್ರಮ ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಊರ ಭಕ್ತರು ಭಾಗಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ.
ಸದ್ಯ ಗರೋಡಿಯ ಆಡಳಿತವು ಸರಕಾರದ ದತ್ತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಸ್ಥಿರ ಆದಾಯವಲ್ಲದ ಕಾರಣ ವಂತಿಗೆ, ಹರಕೆ, ಸಹಾಯಧನಗಳಿಂದ ಗರೋಡಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ವೆಚ್ಚ ಭರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
28-11-2003ರಲ್ಲಿ ಗರೋಡಿಯ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರಗೊಂಡಿತ್ತು.
ಬೊಗ್ಗು ಪರವ ಮೂಡುಬೆಳ್ಳೆ, ಕೃಷ್ಣ ಪಂಬದ ಕುತ್ಪಾಡಿ ಇವರುಗಳು ನೃತ್ಯವಿಶಾರದರಾಗಿ, ಮಡಿವಾಳರಾಗಿ ರಾಮ ಮಡಿವಾಳ, ವಾದ್ಯಕ್ಕೆ ಮೋಹನ ಕನ್ನರ್ಪಾಡಿ, ಡೋಲಿಗೆ ರವಿ ಮತ್ತು ಬಳಗ, ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಇವರು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಗರೋಡಿಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮಬೈದರ್ಕಳ ಧೂಮಾವತಿ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲಾಮಂಡಳಿ(ರಿ) ಕಿದಿಯೂರು ಎಂಬ ಯಕ್ಷಗಾನ ಸಂಘವಿದೆ.
ಗರೋಡಿಯ ವಿಳಾಸ:
ಶ್ರೀ ಬ್ರಹ್ಮಬೈದರ್ಕಳ ಹಾಗೂ ಧೂಮಾವತಿ ಗರೋಡಿ, ಕಿದಿಯೂರು-ಕಡೆಕಾರು
ಕಿದಿಯೂರು ಅಂಚೆ, 576103.
ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ:
19-11-2024